uwzględnij wielkość liter
dokładna fraza
zawarta fraza
Aktualnie przeglądasz:
Tradycja / Instytucje Chopinowskie / Zabytki / Muzeum Fryderyka Chopina

 

 

 

Kolekcja Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie

 

Początki Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie sięgają lat trzydziestych XX w. Już w 1935 r., ówczesny Instytut Fryderyka Chopina, założony rok wcześniej przez 32 wybitnych przedstawicieli świata kultury i polityki z Karolem Szymanowskim, Emilem Młynarskim, Stanisławem Niewiadomskim, Józefem Beckiem i Augustem Zaleskim na czele, rozpoczął gromadzenie zbiorów. Zakupiono wówczas od Ludwiki Ciechomskiej, prawnuczki siostry Chopina, Ludwiki Jędrzejewiczowej i od Bogusława Kraszewskiego ze Starego Kuplina, trzynaście niezwykle cennych rękopisów. Należały do nich: kompletny autograf roboczy Tria g-moll op. 8 na fortepian, skrzypce i wiolonczelę Chopina; listy młodziutkiego kompozytora pisane do rodziny z Szafarni w 1824 roku (w tym cztery egzemplarze słynnego "Kuryera Szafarskiego") i z Kowalewa [6 lipca 1827] oraz do przyjaciela z lat szkolnych, Juliana Fontany, Paryż [1832?]; trzy laurki i powinszowania Chopina dla ojca w dniu imienin (6 grudnia) z 1816 i 1818 roku oraz dla matki z 16 czerwca 1817, a także dwie dedykacje z 6 i 9 czerwca 1833 r. dla Józefa Nowakowskiego, przyjaciela z Warszawskiego Konserwatorium. Wymienione autografy polskiego artysty stanowiły zalążek przyszłego Muzeum Chopina, które po II wojnie światowej rozwinęło znacząco swoją działalność. Przed 1939 r. rozpoczęto także tworzenie Fototeki, Biblioteki i Fonoteki. Należy podkreślić, że dzięki ofiarności i zapobiegliwości Mieczysława Idzikowskiego, członka-założyciela Instytutu Fryderyka Chopina oraz pracowników Banku Handlowego w Warszawie, wspomniane autografy nie uległy zniszczeniu podczas II wojny światowej.

W 1945 r. reaktywowano Instytut Fryderyka Chopina z siedzibą w Warszawie, najpierw przy ul. Zgoda 15, a od 1953 r. w Zamku Ostrogskich przy ul. Okólnik 1. Tu także znalazło swoje miejsce Muzeum, Biblioteka, Fonoteka i Fototeka.

Do podstawowych zadań każdego Muzeum należy gromadzenie zbiorów, ich opracowywanie, publikacja katalogów oraz wyników prowadzonych badań, działalność wystawiennicza (wystawy stałe i czasowe we własnej siedzibie oraz poza nią) i wydawnicza. Po II wojnie światowej przystąpiono przede wszystkim do gromadzenia zbiorów oraz do organizowania pierwszych wystaw.

Zbiory muzealne (rękopisy, druki z naniesieniami rękopiśmiennymi, pamiątki i ikonografia - portrety, widoki miejscowości, plakaty), biblioteczne (książki, czasopisma, nuty, afisze, wycinki prasowe), zbiory Fonoteki (płyty analogowe i kompaktowe, taśmy) oraz Fototeki (negatywy, pozytywy, mikrofilmy) pochodzą z zakupów w kraju i za granicą, z darów i depozytów.

Najcenniejsze zbiory muzealne, jak autografy dzieł Chopina, jego listy, portrety, pamiątki były nabywane głównie za granicą w antykwariatach Paryża (u A. Brieux, P. Bèresa, R. Davisa, M. Lolié, R. Legoux i F. Studzińskiego), Tutzing k. Monachium (u H. Schneidera), Genewy (u N. Raucha), Brna (u Stukera), Bazylei (w Erasmushaus Haus der Bücher AG) i na aukcjach organizowanych w Niemczech (w Marburgu i w Berlinie u Klausa i Wolfganga Mecklenburgów - właścicieli firmy J.A. Stargardt), Francji (w Paryżu w Hôtel Drouot i w Issoudun w Hôtel des Ventes), Wielkiej Brytanii (w Londynie u Sotheby'ego) i Stanach Zjednoczonych (w Nowym Jorku u Sotheby'ego) oraz od osób prywatnych, np. od Arthura Hedley'a, londyńskiego kolekcjonera i chopinologa zm. w 1969 r., Aurore Lauth-Sand, wnuczki George Sand w Paryżu czy też od Mario Uzielliego w Liestalu w Szwajcarii. Wyjątek stanowią obiekty zakupione po II wojnie światowej od Władysława Bichniewicza, prawnuka najstarszej siostry Chopina, Ludwiki Jędrzejewiczowej (np. złoty zegarek, który młodziutki pianista i kompozytor otrzymał z dedykacją od A. Catalani w 1820 r. oraz portret Chopina-kamea w agacie Luigi Islera z ok. 1842), Ewy i Adama Kotulów z Krakowa (list Chopina do Juliana Fontany, Nohant, 7 X 1841), Mieczysława Idzikowskiego (list Chopina do Juliana Fontany, Nohant, 8 IX 1841) i Pauliny Chromińskiej z Warszawy (książka z podpisem Chopina: J.-F. Bouilly Les encouragemens de la jeunesse, t. II, Bruxelles 1821, dar ojca chrzestnego,Fryderyka Skarbka, 5 III 1823) oraz od Jerzego Kniołka z Kobyłki pod Warszawą, który dzięki kontaktom jego ciotki, Józefy Krawczyk z Leonem Ciechomskim z Krakowa, stał się właścicielem dużego zbioru chopinianów, liczącego 160 pozycji.

Wśród obiektów nabytych od Jerzego Kniołka w latach 1959-1961 i 1963 znalazły się m.in. dwa listy Chopina pisane do rodziny z Nohant, [18] - 20 lipca 1845 i Paryża, 8 [-9] czerwca [18]47, szkic Nokturnu c-moll, szkic w Es-dur oraz ćwiczenia fortepianowe Chopina, zapisy pamiątkowe Louisa Wernera, Aloysy'ego Fuchsa, Wilhelma Würfla, Leopolda E. Czapka, Thomasa Tellefsena, Seweryna Gałęzowskiego, Norberta Alfonsa Kumelskiego dla Chopina pochodzące z 1831 r. z Wiednia, listy adresowane do Chopina (A.C. de Belleville-Oury, S. Horsley, J. Janina, C. S. Norton, E. Shelburne, A. Sartoris, M. Gibson), listy polecające kompozytora, m.in. w związku z jego podróżą do Anglii w 1848 r. (D. Obrescoff, M. Kalergis), listy Jane W. Stirling, Delfiny Potockiej (Paryż, 26 [X 1849]), Camille Pleyela (Paryż, 12 XII 1853), Henry'ego F. Chorley'a (Londyn, 1? XI [18]49), Feliksa Bentkowskiego [Warszawa], 4 VII [18]48 i Juliana Fontany (Paryż, 2 VII 1852) do Ludwiki Jędrzejewiczowej, listy firmy wydawniczej Breitkopfa & Haertla w Lipsku i Franza Riesa w Dreźnie, Aleksandry i Maurycego Karasowskich pisane do młodszej siostry Chopina Izabelli Barcińskiej, oraz jej odpowiedzi m.in. na temat biografii brata i wznowień jego utworów w Lipsku.

Ponadto Jerzy Kniołek sprzedał Towarzystwu Chopinowskiemu trzy rysunki Chopina, jego (?) modlitewnik (La journée du chretien sanctifie par la prière et la méditation, Varsovie 1783, z podpisem właściciela), książkę z biblioteki kompozytora, którą otrzymał on w 1824 r. w Liceum Warszawskim za pilność i dobre sprawowanie (G. Monge, Wykład Statyki... Warszawa 1820), zeszyt Chopina do kaligrafii z lat szkolnych, trzy niezwykle cenne kalendarzyki Chopina z lat 1834, 1848 i 1849 zawierające jego notatki, pierwsze wydanie Poloneza g-moll z 1817 r. u księdza J.J. Cybulskiego w Warszawie z dedykacją dla Wiktorii Skarbek, plan metody fortepianowej Chopina skopiowany przez siostrę Ludwikę, trzy listy poety Stefana Witwickiego pisane do George Sand z Freiwaldau (17 XII 1844), Grafenbergu (1 I 1846) i Rzymu (16 III 1847).

Warto także wspomnieć o laurkach i powinszowaniach rodzeństwa Chopina: Emilii, Izabelli i Ludwiki tworzonych w dniu imienin ich rodziców oraz o Dzienniku z podróży do Niemiec, Holandii i Francji (Warszawa, 10.06 - Paryż, 24. 08. 1828) przyszłego męża Ludwiki, Józefa Kalasantego Jędrzejewicza i trzydziestodwustronicowym liście Ludwiki do męża, zaczynającym się od słów "Obraziłam Cię mimowolnie i trzy lata najdotkliwszego cierpienia i łez nie były w stanie Cię przebłagać..." (Warszawa, po 17 IX 1852) oraz o autografie brulionu mowy wygłoszonej przez księdza Jana Dekerta w czasie pogrzebu Mikołaja Chopina na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie w dniu 6 maja 1844.

W zbiorach Muzeum, którego inwentarze liczyły do końca roku 2005 blisko 5000 pozycji (w tym 81 depozytów) znajdują się autografy kompletne, fragmenty i szkice oraz kopie (całości lub fragmentów sporządzone przez osoby z rodziny lub z otoczenia kompozytora: Marcelinę Czartoryską, Mikołaja Chopina, Juliana Fontanę, Auguste'a Franchomme'a, Ludwikę Jędrzejewiczową, Thomasa Tellefsena) następujących utworów Chopina: Berceuse Des-dur op. 57, Etiudy cis-moll op. 10 nr 4, Impromptu As-dur op. 29, Fis-dur op. 36 i cis-moll op. 66, Mazurków: f-moll op. 7 nr 3, G-dur op. 50 nr 1, a-moll op. 67 nr 4, f-moll op. 68 nr 4 (także rekonstrukcja szkicu dokonana przez A. Franchomme'a w 1852 r.), Nokturnów: c-moll bez opusu, c-moll i fis-moll op. 48 nr 1 i 2, pieśni: Precz z moich oczu op. 74 nr 6 do słów Adama Mickiewicza (wersja pierwsza z 1827 r.), Wojak op. 74 nr 10 i Pierścień op. 74 nr 14 do słów Stefana Witwickiego, Polonezów: d-moll, B-dur i f-moll op. 71 nr 1, 2 i 3, Sonat: b-moll op. 35, h-moll op. 58 i g-moll op. 65, wspomniane Trio g-moll op. 8, Grande Valse Brillante Es-dur op. 18 z 1833 r., Walca f-moll op. 70 nr 2 i Wariacji B-dur op. 2 na temat „La ci darem la mano" z opery Don Giovanni W.A. Mozarta. Wymienione autografy i kopie stanowią niezwykle cenny materiał źródłowy dla badaczy i wydawców dzieł Chopina. Korzystają z nich naukowcy z Polski i z zagranicy.

Ponadto, Muzeum Chopina posiada szkice niewykorzystane przez kompozytora w żadnym ze znanych dzieł. Są to: figuracje, studia kontrapunktyczne, fragmenty zharmonizowane akordowo, fragmenty pieśni Dawny polak (sic!) chodził w portkach i rumuńskiej pieśni z Wołoszczyzny Doÿna Vallach itp. oraz refren Mazurka Dąbrowskiego zharmonizowany przez Chopina w tonacji B-dur z zabawną dedykacją ("nieukowi nieuk" adresowaną być może do Konstantego Młokosiewicza, porucznika huzarów) i datą: "Carlsbad 2, Sept. 1835".

Poza rękopisami dzieł polskiego kompozytora w zbiorach Muzeum znajdują się również pierwsze francuskie wydania jego dzieł, które stanowiły niegdyś własność osób z otoczenia Chopina: jego siostry Ludwiki Jędrzejewiczowej (trzy tomy, 45 opusów), Napoleona Ordy (jeden tom, 11 opusów), Marii Wodzińskiej (jeden zeszyt obejmujący op. 24) i Pierre'a Zimmermanna (jeden zeszyt z op. 65). Tomy Jędrzejewiczowej i Ordy zawierają odręczne adnotacje i poprawki naniesione zwykłym ołówkiem przede wszystkim przez Chopina. Na egzemplarzach należących do Ordy, Wodzińskiej i Zimmermanna Chopin umieścił atramentowe dedykacje: 1) "Napoleonowi Ordzie / FF. Chopin"; 2) "à Mlle Marie Wodzynska [!] / F Chopin"; 3) "À son ami Zimmermann / F. Chopin/ Paris 17 febr. [18]48". Ważne miejsce pośród rękopisów muzycznych zajmuje w zbiorach Muzeum czterdziestostronicowy autograf Kwartetu fortepianowego g-moll Wolfganga Amadeusza Mozarta [KV 478] oraz autografy dzieł kompozytorów XIX w.: Józefa Elsnera, Josefa Javůrka, Franza Liszta, Józefa Wieniawskiego i Sigismunda Thalberga. Są też utwory (rękopisy oraz druki) Carlosa Chaveza, Oskara Espla, Bohuslava Martinů, Zygmunta Noskowskiego, Andrzeja Panufnika, Florenta Schmitta i Aleksandra Tansmana poświęcone Chopinowi oraz utwory Benjamina Godarda, Alfreda Quidanta, Moritza Rosenthala dedykowane Ignacemu Janowi Paderewskiemu.

Duży dział zbiorów Muzeum tworzy korespondencja Fryderyka Chopina, która obejmuje:

- listy kompozytora (87 szt.) adresowane do rodziny, znajomych, przyjaciół i uczniów (Solange Clésinger, Josefa Dessauera, Juliana Fontany, Wojciecha Grzymały, Adolfa Gutmanna, Josepha Ch. Kesslera, Maksymiliana Oborskiego, Camille'a Pleyela, Marie de Rozières, George Sand i jej syna Maurice'a, Antona F. Schindlera, Karola F. Szulczewskiego, Stefana Witwickiego), wydawców (Brandusa, M. Schlesingera w Paryżu, Wessla w Londynie i P. Mechettiego w Wiedniu) oraz do belgijskiego kompozytora i teoretyka François'a-Josephe'a Fétisa.

- listy pisane do Chopina m.in. przez generałów Józefa Bema i Józefa Dwernickiego, Gaetano Donizettiego, Józefa Elsnera, Johanna P. Pixisa i Stefana Witwickiego (31 szt.)

- listy o treści dotyczącej Chopina, m.in. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej do Izabelli i Ludwiki Chopin, Paula Gauberta, Adelaïde Kemble i Pauliny Viardot do George Sand, G. Sand do Marie de Rozières oraz Friederike Streicher z domu Müller i Thomasa Tellefsena do Karola Mikulego, które mają niebagatelne znaczenie dla biografów polskiego artysty.

Muzeum zgromadziło także listy kompozytorów, śpiewaków, pianistów, malarzy, poetów, wydawców żyjących w XIX i XX stuleciu (H. Berlioza, C. Czernego, J. N. Hummla, F. Liszta, G. Meyerbeera, L. Osińskiego, A.M. Panserona, Z. Rabcewiczowej, G.A. Rossiniego, M. Dudevant-Sanda, K. Szymanowskiego, K. Ujejskiego, H. Wieniawskiego, S. Witwickiego, Wł. Żeleńskiego) oraz listy pisane przez członków rodziny siostry Chopina, Ludwiki Jędrzejewiczowej i Marii Wodzińskiej lub też przez osoby związane z tradycją chopinowską, żyjące w wieku XX (np. Ludwika Ciechomska, Lucyna Ciszewskia, Teresa Orpiszewska, Włodzimierz Rulikowski, Adam Towiański, Maria i Michał Wodzińscy).

Do zbiorów Muzeum Chopina udało się pozyskać również różnego rodzaju dokumenty rękopiśmienne sporządzone przez członków rodziny Chopina, Solange Clésinger (kontrowersyjne wspomnienia na temat ostatnich chwil życia Chopina), Johanna Baptista Cramera, Józefa Elsnera i jego żony Karoliny, Władysława Laskowicza (na temat wizyty Fryderyka Chopina u Adama Mickiewicza w ostatnich miesiącach 1834 r.), Karola Mikulego (notatka dotycząca polifonicznej techniki kompozytorskiej w zakresie kanonu), generała Girolama Ramorino (zaproszenie na wieczór, prawdopodobnie do francuskiej poetki Marceline Desbordes-Valmore). Są też w zbiorach muzealnych autografy - podpisy: Daniela Aubera, Izabelli Barcińskiej, Julesa Benedicta, Luigiego Cherubiniego, Justyny i Mikołaja Chopinów, Charlesa Gavarda, Jacquesa-Fromentala Halevy'ego, Ludwiki Jędrzejewiczowej, Fanny Persiani, Giovanniego-Battisty Rubiniego, Antonia Tamburiniego oraz podpisy uczestników i jurorów Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. Fryderyka Chopina złożone pod ich fotografiami, karykaturami i na plakatach z Konkursów, a także bilety wizytowe Chopina i osób z jego otoczenia.

Cenne są także materiały rękopiśmienne, maszynowe i drukowane dotyczące działalności Instytutu Fryderyka Chopina w latach 1934 - 1939 (którego kontynuatorem jest Towarzystwo im. Fryderyka Chopina) oraz pamiątkowa książka założona w 1895 roku dla osób zwiedzających Żelazową Wolę, do której wpisał się 16 X 1899 m.in. Antoni Jędrzejewicz, siostrzeniec Fryderyka Chopina.

Poważną część zbiorów Muzeum Fryderyka Chopina stanowi ikonografia, na którą składają się: portrety, widoki miejscowości, w których polski kompozytor mieszkał i które odwiedzał oraz plakaty wystaw, festiwali i konkursów chopinowskich. Do grupy pierwszej należą przede wszystkim portrety Fryderyka Chopina powstałe w latach 1826-1994, wykonane w różnych technikach (olejne, akwarele, rysunki, ryciny, fotografie, rzeźby, medale, medaliony); portrety jego rodziny oraz znajomych i przyjaciół; karykatury oraz fotografie uczestników i jurorów Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich.

Wśród portretów Chopina wykonanych z natury należy wymienić dwa rysunki Elizy Radziwiłłówny z 1826(?) i 1829, kilka portretów akwarelowych i olejnych namalowanych przez przyjaciela Chopina, Teofila Kwiatkowskiego; wśród nich niezwykle cenny obraz pt. Ostatnie chwile Chopina, który przedstawia - poza Chopinem - jego siostrę Ludwikę, Marcelinę Czartoryską (jego uczennicę), przyjaciół - Wojciecha Grzymałę i księdza Aleksandra Jełowickiego oraz twórcę obrazu.

Szczególne miejsce w zbiorach Muzeum Chopina zajmuje wyposażenie gabinetu profesora Jerzego Żurawlewa, twórcy Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich i jego archiwum, które żona profesora Anna Żurawlew przekazała w darze Towarzystwu im. Fryderyka Chopina w 1984 r.

Zbiory Muzeum Fryderyka Chopina nie byłyby tak bogate i cenne, gdyby nie dary Muzeum Narodowego w Warszawie (m.in. ostatni fortepian Chopina), Artura Rubinsteina, Marka Kellera, Pierre'a Charpentiera, Stefana Czarneckiego, Romana Sanguszki i Karola Smólskiego z Paryża, Juliana Godlewskiego z Zurichu, Arthura Hedleya z Londynu, Karola Liszniewskiego z Cincinnati, Christiana Zabriskie z Nowego Jorku, Bohdana Marconiego i Zygmunta Mycielskiego z Warszawy, rodziny Karola Mikulego z Gorlic i z Krakowa, Jerzego Kniołka z Kobyłki pod Warszawą, Aurory Lauth-Sand z Nohant, George'a Smeets-Sanda z Gargillesse, Henryka Bogusławskiego z Rzymu, Narodowego Banku Polskiego, PKO Banku Polskiego SA, Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A., przedsiębiorstwa "Polmos" z Siedlec, Galerie Prouté z Paryża (ok. 40. dziewiętnastowiecznych rycin) oraz Ministerstwa Kultury i Sztuki, z którego pomocą zbiory Muzeum były systematycznie przez lata wzbogacane.

Ogromne znaczenie dla badaczy życia i twórczości Fryderyka Chopina oraz dla osób popularyzujących wiedzę o polskim kompozytorze, mają także zbiory Biblioteki, Fonoteki i Fototeki. Służyły one w dużej mierze m.in. do wydania takich publikacji, jak: Rękopisy utworów Chopina. Katalog. Manuscipts of Chopin's Works. Catalogue w opracowaniu Krystyny Kobylańskiej (Kraków TiFC i PWM 1977), Katalog Dzieł Fryderyka Chopina. A Catalogue of the Works of Frédérick Chopin autorstwa Józefa Chomińskiego i Teresy Dalili Turło (Kraków TiFC i PWM 1990), wydanie faksymilowe autografów dzieł (Poloneza f-moll [op. 71 nr 3], Mazurka f-moll op. 7 nr 3, Walca Es-dur op. 18, Impromptu As-dur op 29, Berceuse Des-dur op. 57, Mazurka f-moll [op. 68 nr 4]) i listów Fryderyka Chopina (do rodziny z Szafarni, do Wojciecha Grzymały z Hamilton w Szkocji i do Ludwiki Jędrzejewiczowej z Paryża) ze zbiorów Muzeum Chopina w Towarzystwie im. Fryderyka Chopina w Warszawie, z komentarzami: Zofii Chechlińskiej, Teresy Czerwińskiej, Wojciecha Nowika i Hanny Wróblewskiej-Straus (Warszawa TiFC i "Romega" 1999 i 2000) oraz wydanie Quartett in g für Klavier, Violone, Viola und Violoncello KV 478 Wolfganga Amadeusa Mozarta [...] Faksimile nach dem Autograph im Museum der Chopin-Gesellschaft Warschau mit einer Einfhrung von Faye Ferguson (Salzburg TiFC i Internationale Stiftung Mozarteum w Salzburgu 1991)

 

Salonik Chopinów
Filia Muzeum Fryderyka Chopina
w Warszawie

 

Salonik Chopinów w pałacu Czapskich (dawniej Krasińskich) przy ulicy Krakowskie Przedmieście 5 został zrekonstruowany w 1960 roku przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Zlokalizowano go w lewej oficynie pałacu patrząc od strony Krakowskiego Przedmieścia1. Trzy poprzednie mieszkania polskiego artysty w stolicy usytuowane w posesji Jana Gottlieba Böhma przy ulicy Krakowskie Przedmieście (nr hip. 4112), w prawym (?) skrzydle pałacu Saskiego (nr hip. 413) oraz w oficynie prawej pałacu Kazimierzowskiego (zw. powszechnie budynkiem porektorskim, nr hip. 394; wejście drugie, drugie piętro) nie zostały odtworzone. Na oficynie pałacu Kazimierzowskiego, gdzie obecnie mieszczą się Instytut Orientalistyki i Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego umieszczono jedynie tablicę pamiątkową.

17-letni Fryderyk Chopin wprowadził się wraz z rodzicami i siostrami Ludwiką i Izabellą do mieszkania w pałacu Krasińskich w 1827 roku, po śmierci najmłodszej córki państwa Chopinów, Emilii (10 IV). Mieszkał tam do 2 listopada 1830 roku, to jest do dnia, w którym opuścił Polskę, jak się później okazało na zawsze. W tym mieszkaniu Fryderyk miał do własnej dyspozycji pokoik, o którym napisał w liście do serdecznego przyjaciela Tytusa Woyciechowskiego w Poturzynie, w sobotę 27 grudnia 1828 roku: "Na górze już jest pokój mający mi służyć ku wygodzie, z garderóbki schody do niego wyprowadzone. Tam mam mieć stary fortepian, stare biurko, tam ma być kąt schronienia dla mnie."

Warunki sprzyjające twórczości zaowocowały kompozycjami z lat 1827-1830. Powstały wówczas obydwa Koncerty Fryderyka Chopina, e-moll op. 11 i f-moll op. 21, które wykonano po raz pierwszy z akompaniamentem kwintetu, właśnie w Saloniku Chopinów. W liście z 14 listopada 1829 do Woyciechowskiego wspomniał kompozytor o kilku etiudach: "Napisałem parę exercissów - przy Tobie bym je dobrze zagrał". W tym czasie Chopin skomponował także Wariacje B-dur op. 2 na temat duetu La ci darem la mano z opery Don Giovanni W.A. Mozarta dedykowane wspomnianemu Tytusowi Woyciechowskiemu, Sonatę c-moll op. 4, którą poświęcił swemu profesorowi, Józefowi Elsnerowi, Nokturn e-moll [op. 72 nr 1] oraz walce, pieśni i mazurki.

W Saloniku Chopinów bywali koledzy i przyjaciele Fryderyka z Liceum Warszawskiego i Szkoły Głównej Muzyki, pensjonariusze i znajomi państwa Chopinów. Częstym gościem był także Wojciech Żywny, pierwszy i jedyny nauczyciel gry na fortepianie Fryderyka Chopina.

Wnętrze Saloniku Chopinów, wzbogacone w 1969 roku, urządzono według wspomnianej reprodukcji nie zachowanego niestety rysunku Antoniego Kolberga, jedynego historycznego przekazu. Było to zadanie niełatwe, gdyż z autentycznego wyposażenia mieszkania państwa Chopinów nic się nie zachowało. Empirowa sekretera należała do rodziny starszej siostry Chopina, Ludwiki Jędrzejewiczowej. Pozostałe meble pochodzą z epoki i zostały tak dobrane, aby najwierniej przypominały oryginalne. Ekspozycję tworzą - poza bibelotami - portrety Fryderyka, jego rodziców Justyny i Mikołaja Chopinów oraz sióstr Ludwiki i Izabelli (rekonstrukcje Jana Zamoyskiego z 1969 roku według reprodukcji zaginionych w czasie II wojny światowej portretów pędzla Ambrożego Mieroszewskiego z 1829 roku), wizerunki Wojciecha Żywnego (także rekonstrukcja wg A. Mieroszewskiego z 1829 pędzla Jadwigi Kunickiej-Bogackiej z 1969 ) i Józefa Elsnera (litografia wg własnego rysunku Maksymiliana Fajansa z ok. roku 1850).

Miniatury pędzla Anny Chamiec przedstawiają Karola Kurpińskiego, kompozytora, pedagoga i dyrygenta, prowadzącego m.in. koncert Chopina w Teatrze Narodowym 5 marca 1830 roku, Emilię Chopinównę oraz Izabellę z Chopinów Barcińską i jej męża Antoniego, powstałe w latach 1968 i 1973.

Cykl rycin Fryderyka Krzysztofa Dietricha z ok. 1827 roku to widoki Warszawy czasów Chopina. W Saloniku Chopinów znajdują się także fortepian i pianino. Fortepian pochodzi z lat 1827-1830; został wykonany przez Fryderyka Buchholtza w Warszawie. Instrument tej firmy stał w Saloniku Chopinów, lecz w 1863 roku został zniszczony. C. K. Norwid poświęcił temu wydarzeniu piękny wiersz pt. Fortepian Chopina. Na pianinie zaś, zbudowanym przez firmę I. Pleyela w Paryżu w 1855 roku, grali wg tradycji przyjaciel Chopina Julian Fontana oraz Ignacy Jan Paderewski i Karol Szymanowski.

 

Hanna Wróblewska - Straus

 

1 Dwa źródła ikonograficzne: 1) reprodukcja rysunku Salonu Chopinów w pałacu Krasińskich autorstwa Antoniego Kolberga (1832) wraz z opisem jego lokalizacji ( por. Leopold Binental, Chopin. W 120-tą rocznicę urodzin. Dokumenty i pamiątki, Warszawa 1930, il. 37 oraz 2) rycina Antonia Verico wg rysunku Fryderyka K. Dietricha przedstawiająca odcinek Krakowskiego Przedmieścia z lewą oficyną pałacu Krasińskich (zb. Muzeum Fryderyka Chopina, własność TiFC, nr inw. M/ 1089), skłaniają do umiejscowienia Saloniku w prawej a nie w lewej oficynie pałacu od strony ulicy.

2 Hanna Wróblewska-Straus, Katarzyna Markiewicz, Fryderyk Chopin i bracia Kolbergowie na tle epoki . Przyjaźń. Praca. Fascynacje, katalog wystawy, Warszawa 2005, s. 89; H. Wróblewska-Straus, Nota biograficzna: Chopin Justyna Izabella w: Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus, Korespondencja Fryderyka Chopina, tom I, 1816 - 1831, Warszawa 2009, s. 551.

 

 

 

 

 

Start : O Nas : Redakcja : Kontakt : Mapa serwisu
Copyright by TIFC 2008. Realizacja Rotos.