W zbiorach Muzeum, którego inwentarze liczą obecnie 4813 pozycji (w tym 81 depozytów) znajdują się autografy kompletne, fragmenty i szkice oraz kopie (całości lub fragmentów) sporządzone przez osoby z rodziny lub z otoczenia kompozytora (Marcelinę Czartoryską [?], Mikołaja Chopina, Juliana Fontanę, Auguste'a Franchomme'a, Ludwikę Jędrzejewiczową, Thomasa Tellefsena) następujących utworów Chopina (m. in.): Berceuse Des-dur op. 57, Impromptu As-dur op. 29, Fis-dur op. 36 i cis-moll op. 66, Mazurków: f-moll op. 7 nr 3, G-dur op. 50 nr 1, a-moll op. 67 nr 4, f-moll op. 68 nr 4 (także rekonstrukcja szkicu dokonana przez A. Franchomme'a w 1852 r.), Nokturnów: c-moll bez opusu, c-moll i fis-moll op. 48 nr 1 i 2, pieśni: Precz z moich oczu op. 74 nr 6 do słów Adama Mickiewicza (wersja pierwsza z 1827 r.), Wojak op. 74 nr 10 i Pierścień op. 74 nr 14 do słów Stefana Witwickiego, Polonezów: d-moll, B-dur i f-moll op. 71 nr 1, 2 i 3, Sonat: b-moll op. 35, h-moll op. 58 i g-moll op. 65, Tria g-moll op. 8, Grande Valse Brillante Es-dur op. 18 z 1833 r., który jest darem Narodowego Banku Polskiego w Warszawie (17 VI 1993), Walca f-moll op. 70 nr 2 i Wariacji B-dur op. 2 na temat La ci darem la mano z opery Don Giovanni W.A. Mozarta. Wymienione autografy i kopie stanowią niezwykle cenny materiał źródłowy dla badaczy i wydawców dzieł Chopina. Korzystają z nich na miejscu naukowcy z Polski i z zagranicy.

    Szkic pieśni Precz z moich oczu
    [op. 74 nr 6] Chopina


    Pieśń Wojak
    [op. 74 nr 10] Chopina


    Szkic pieśni Dawny polak [!] Chopina
    Ponadto, Muzeum Chopina jest w posiadaniu szkiców nie wykorzystanych przez kompozytora, jak: figuracje, studia kontrapunktyczne, fragmenty zharmonizowane akordowo, fragmenty pieśni Dawny polak (sic!) chodził w portkach i rumuńskiej pieśni z Wołoszczyzny Doÿna Vallach, itp. oraz refren Mazurka Dąbrowskiego zharmonizowany przez Chopina w tonacji B-dur z zabawną dedykacją "nieukowi nieuk" napisaną być może dla Konstantego Młokosiewicza, porucznika huzarów, i datą: "Carlsbad 2, Sept. 1835".

    Poza rękopisami dzieł polskiego kompozytora w zbiorach Muzeum znajdują się też pierwsze francuskie wydania jego dzieł, które stanowiły niegdyś własność osób z otoczenia Chopina: siostry Chopina, Ludwiki (3 tomy, 45 opusów), Napoleona Ordy (1 tom, 11 opusów), Marii Wodzińskiej, (1 tom obejmujący op. 24) i Pierre'a Zimmermanna (1 zeszyt - op. 65).

    Cztery pierwsze tomy zawierają odręczne adnotacje i poprawki naniesione zwykłym ołówkiem - wg tradycji rodziny - przez Chopina, a na trzech tomach należących do Ordy, Wodzińskiej i Zimmermanna Chopin zanotował atramentem dedykacje: 1) "Napoleonowi Ordzie / FF. Chopin", 2) "à Mlle Marie Wodzynska [!] / F Chopin", 3) "A son ami Zimmermann / F. Chopin/ Paris 17 febr. [18]48".

    Ważne miejsce pośród rękopisów muzycznych zajmuje w Muzeum: 40-stronicowy autograf Kwartetu fortepianowego g-moll Wolfganga Amadeusza Mozarta [KV 478] oraz autografy dzieł kompozytorów XIX w.: Józefa Elsnera, Józefa Jawurka, Franciszka Liszta, Józefa Wieniawskiego i Sigismunda Thalberga. Są też utwory (rękopisy oraz druki) Carlosa Chaveza, Oskara Espla, Bohuslava Martinu, Zygmunta Noskowskiego, Andrzeja Panufnika, Florenta Schmitta i Aleksandra Tansmana, poświęcone Chopinowi oraz utwory Benjamina Godarda, Alfreda Quidanta, Moritza Rosenthala dedykowane Ignacemu Janowi Paderewskiemu.


    List G. Donizettiego do F. Chopina, Paryż, 29 IV [1840], s.1 i 4


    List F. Streicher do K. Mikulego, Wiedeń, 28 XI 1864, s.1

    Duży dział zbiorów Muzeum tworzy korespondencja Fryderyka Chopina, która obejmuje:
  1. listy kompozytora (86 szt.) adresowane do rodziny, znajomych, przyjaciół i uczniów (S. Clésingera, J. Dessauera, J. Fontany, W. Grzymały, A. Gutmanna, J.Ch. Kesslera, M. Oborskiego, C. Pleyela, M. de Rozières, G. Sand i jej syna Maurice'a, A. Schindlera, K. Szulczewskiego, S. Witwickiego) oraz do wydawców: Brandusa, Fétisa i M. Schlesingera w Paryżu, Wessla w Londynie, P. Mechettiego w Wiedniu
  2. listy pisane do Chopina m.in. przez G. Donizettiego, J. Elsnera, J.P. Pixisa (28 szt.)
  3. listy o treści związanej z Chopinem, m.in. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej do Izabeli i Ludwiki Chopin, Paula Gauberta, Adelaïde Kemble i Pauliny Viardot do George Sand, G. Sand do Marie de Rozières oraz Friederike Streicher z domu Müller i Thomasa Tellefsena do Karola Mikulego, które mają również duże znaczenie dla biografów polskiego kompozytora.
  4. Muzeum zgromadziło również listy kompozytorów, śpiewaków, pianistów, malarzy, poetów, wydawców żyjących w XIX i XX stuleciu (H. Berlioza, C. Czernego, J.N. Hummla, F. Liszta, G. Meyerbeera, L. Osińskiego, A.M. Panserona, Z. Rabcewiczowej, G.A. Rossiniego, M. Dudevant-Sanda, K. Szymanowskiego, K. Ujejskiego, H. Wieniawskiego, S. Witwickiego, Wł. Żeleńskiego) oraz listy wielu innych osób m. in. z rodziny siostry Chopina, Ludwiki i M. Wodzińskiej lub osób związanych z tradycją chopinowską, żyjących w wieku XX (m. in. L. Ciechomskiej, L. Ciszewskiej, T. Orpiszewskiej, W. Rulikowskiego, A. Towiańskiego, Marii i Michała Wodzińskich).

    W Muzeum Chopina znajdują się różnego rodzaju dokumenty rękopiśmienne: członków rodziny Chopina, Solange Clésinger (na temat śmierci Chopina), Johanna Baptista Cramera, Józefa Elsnera i jego żony Karoliny, Władysława Laskowicza (na temat wizyty Fryderyka Chopina u Adama Mickiewicza w ostatnich miesiącach 1834 r.), Karola Mikulego (notatka dotycząca polifonicznej techniki kompozytorskiej w zakresie kanonu), generała Girolama Ramorino (zaproszenie na wieczór, prawdopodobnie do francuskiej poetki Marceline Desbordes-Valmore). Są też w zbiorach muzealnych autografy - podpisy Daniela Aubera, Izabeli Barcińskiej, Julesa Benedicta, Luigiego Cherubiniego, Justyny i Mikołaja Chopinów, Charlesa Gavarda, Jacquesa Fromentala Halevy'ego, Ludwiki Jędrzejewiczowej, Fanny Persiani, Giovanniego-Battisty Rubiniego, Antonia Tamburiniego oraz podpisy uczestników i jurorów Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. Fryderyka Chopina złożone pod ich fotografiami i karykaturami oraz na plakatach Konkursowych a także bilety wizytowe Chopina i osób z jego otoczenia.

    Cenne są także materiały rękopiśmienne, maszynowe i drukowane dotyczące działalności Instytutu Fryderyka Chopina w latach 1934 - 1939 oraz książka pamiątkowa założona w 1895 roku dla zwiedzających Żelazową Wolę, w której znajduje się m.. in. wpis Antoniego Jędrzejewicza, siostrzeńca Chopina.

    Wpisy osób odwiedzających Żelazową Wolę
    w 1899 r., m. in. A. Jędrzejewicza

    Poważną część zbiorów stanowi ikonografia, na którą składają się: portrety, widoki miejscowości, w których Chopin mieszkał i które odwiedzał oraz plakaty wystaw, festiwali i konkursów chopinowskich. Do pierwszej grupy należą portrety samego Chopina powstałe w latach 1826-1994, wykonane w różnych technikach (olejne, ryciny, akwarele, rysunki, fotografie, rzeźby, medale); portrety rodziny oraz znajomych i przyjaciół kompozytora; karykatury i fotografie uczestników i jurorów Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich.


    Dwa portrety Chopina rysowane przez E. Radziwiłłówną w 1829

    Wśród portretów Chopina wykonanych z natury należy wymienić dwa rysunki Elizy Radziwiłłówny z 1829, kilka portretów namalowanych akwarelą i farbą olejną przez przyjaciela Chopina, Teofila Kwiatkowskiego, wśród nich cenny obraz pt. Ostatnie chwile Chopina, który przedstawia - poza Chopinem - jego siostrę Ludwikę, Marcelinę Czartoryską (jego uczennicę), przyjaciół - Wojciecha Grzymałę i księdza Aleksandra Jełowickiego oraz twórcę obrazu.

    Szczególne miejsce w zbiorach Muzeum Chopina zajmuje wyposażenie gabinetu profesora Jerzego Żurawlewa, twórcy Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich i jego archiwum, które żona profesora Anna Żurawlew przekazała w darze Towarzystwu im. Fryderyka Chopina w 1984 r.

    Gabinet prof. J. Żurawlewa

    Zbiory Muzeum nie byłyby tak bogate i cenne, gdyby nie dary i depozyty Muzeum Narodowego w Warszawie (ofiarowało ono do zbiorów m. in. ostatni fortepian Chopina), Artura Rubinsteina, Marka Kellera, Pierre'a Charpentiera, Stefana Czarneckiego, Romana Sanguszki i Karola Smólskiego z Paryża, Juliana Godlewskiego z Zurichu, Arthura Hedleya z Londynu, Karola Liszniewskiego z Cincinnati, Christiana Zabriskie z Nowego Jorku, Bohdana Marconiego i Zygmunta Mycielskiego z Warszawy, rodziny Karola Mikulego z Gorlic i z Krakowa, Jerzego Kniołka z Kobyłki pod Warszawą, Aurory Lauth-Sand z Nohant, George'a Smeets-Sanda z Gargillesse, Henryka Bogusławskiego z Rzymu, wspomnianego już Narodowego Banku Polskiego, przedsiębiorstwa "Polmos" z Siedlec, Galerie Prouté z Paryża oraz Ministerstwa Kultury i Sztuki, z którego pomocą zbiory Muzeum były systematycznie przez lata wzbogacane.

    Ogromne znaczenie dla badaczy życia i twórczości Fryderyka Chopina oraz dla osób popularyzujących wiedzę o polskim kompozytorza mają także zbiory Biblioteki, Fonoteki i Fototeki. Służyły one w dużej mierze m. in. do wydania takich publikacji jak: Rękopisy utworów Chopina. Katalog. Manuscipts of Chopin's Works. Catalogue w opracowaniu Krystyny Kobylańskiej (Kraków, 1977, TiFC i PWM), Katalog Dzieł Fryderyka Chopina. A Catalogue of the Works of Frédérick Chopin autorstwa Józefa Chomińskiego i Teresy Dalili Turło (Kraków 1990, TiFC i PWM), wydanie faksymilowe autografów dzieł (Poloneza f-moll [op. 71 nr 3], Mazurka f-moll op. 7 nr 3, Walca Es-dur op. 18, Impromptu As-dur op 29, Berceuse Des-dur op. 57, Mazurka f-moll [op. 68 nr 4]) i listów Fryderyka Chopina (do rodziny z Szafarni, do Wojciecha Grzymały z Hamilton w Szkocji i do Ludwiki Jędrzejewiczowej z Paryża) ze zbiorów Muzeum Chopina w Towarzystwie im. Fryderyka Chopina w Warszawie, z komentarzami Zofii Chechlińskiej, Teresy Czerwińskiej, Wojciecha Nowika i Hanny Wróblewskiej-Straus (Warszawa 1999 i 2000, TiFC i "Romega") oraz wydanie Quartett in g für Klavier, Violone, Viola und Violoncello KV 478 Wolfganga Amadeusa Mozarta [...] Faksimile nach dem Autograph im Museum der Chopin-Gesellschaft Warschau mit einer Einfhrung von Faye Ferguson (Salzburg 1991, TiFC i Internationale Stiftung Mozarteum Salzburg).


przycisk - poprzednia strona przycisk - spis tresci przycisk - zycie przycisk - dzielo przycisk - tradycja przycisk - nastepna strona
Poprzednia strona
Spis treści
Życie
Twórczość
Tradycja
Następna strona